Η Ελλάδα αποτελεί μια από τις πιο σεισμογενείς χώρες σε παγκόσμιο επίπεδο. Από την αρχαιότητα οι σεισμοί προκαλούσαν έντονο φόβο, ενώ συνοδεύονταν από ένα πλήθος από δεισιδαιμονίες. Κανένα άλλο φυσικό φαινόμενο δεν έχει προκαλέσει δέος από την αρχαιότητα, λόγω του ξαφνικής εκδήλωσης του.
Οι ισχυρότεροι σεισμοί στην Ελλάδα από την αρχαιότητα.
Ο σεισμός αποτελεί ένα φαινόμενο το οποίο είναι συνδεδεμένο με την ιστορία τη γης. Η Ελλάδα κατέχει την μεγαλύτερη σεισμικότητα στην Ευρώπη και είναι η έκτη σε σεισμικότητα χώρα παγκοσμίως.
Σας παραθέτουμε τις σεισμούς που συνέβησαν εκ αρχαιοτάτων στην Ελλάδα και αναφέρονται σε αρχαία – ιστορικά κείμενα, καθώς επίσης και στο βιβλίο «Σεισμοί της Ελλάδος 2003», του καθηγητή Γεωλογίας κ. Παπαζάχου.
Το 426 π.Χ, ο αρχαίος κόσμος βίωσε έναν από τους πιο καταστροφικούς σεισμούς που συντάραξαν την περιοχή της Φθιώτιδας. Έγινε αισθητός στην Αθήνα και προκάλεσε μέχρι και την μετατόπιση του Παρθενώνα, που είχε ολοκληρωθεί ως έργο πριν από 12 χρόνια. Το μέγεθος του σεισμού ήταν 7R.
Σύμφωνα με τον Στράβων οι θερμές πηγές της Εδιψού και των Θερμοπυλών στέρεψαν για 3 ημέρες. Επτακόσιες οικίες κατέρρευσαν στην Βόρεια Εύβοια, καθώς επίσης και το παραθαλάσσιο τοίχος. Χίλιοι επτακόσιοι άνθρωποι σκοτώθηκαν στην Σκάρφεια, ενώ στο Θρόνιον περίπου εννιακόσιοι. Καταστροφές σημειώθηκαν στην Λάρισα και την Λάμια.
Το 347 π.Χ σημειώθηκε σεισμός της τάξης των 6R στους Δελφούς. Σύμφωνα με μαρτυρία του Παυσανία κατά την επιδρομή στρατιάς Γαλατών στον Παρνασσό, μέρος του βουνού σχίστηκε και «πλάκωσε» τον στρατό.
Το 226 π.Χ σημειώθηκε σεισμός της τάξεως των 6.4 R στην περιοχή της Τιθωρέας.
Το έτος 105 μ.Χ καταστράφηκε η σημερινή Αταλάντη. Η ισχύς του ήταν 6.4 της κλίμακας Ρίχτερ.
Το 361 μ.Χ σεισμός 6.7 Ρίχτερ έπληξε τους Δελφούς. Σύμφωνα με τον Φιλοστόργιο το όμορφο παλάτι καταστράφηκε. Ακόμα και το λάλων ύδωρ στέρεψε.
Το 375 μ.Χ ένας δυνατός σεισμός ισοπέδωσε τις ελληνικές επαρχίες της ηπειρωτικής και βόρειας Ελλάδος.
Από το 513- 570 μ.Χ κατά την Βυζαντινή περίοδο έγιναν τρομεροί σεισμοί.
Το έτος 551 μ.Χ σημειώθηκε μεγάλος σεισμός προκαλώντας τεράστιες καταστροφές στον κόλπο της Ιτέας, καθώς και στη Βοιωτία και στις ακτές του Μαλιακού κόλπου. Από τον σεισμό αυτόν καταστράφηκε η Πάτρα, η Ναύπακτος καθώς επίσης και πολλά χωριά. Αναφέρεται πως στον Μαλιακό κόλπο η θάλασσα εισήρθε στις πόλεις του Εχίνου και της Σκάρφειας προκαλώντας τον θάνατο πολλών κατοίκων. Το νερό της θάλασσας παρέμεινε στην ξηρά για αρκετό χρονικό διάστημα. Όταν υποχώρησε άφησε στην ξηρά τερατόμορφα ψάρια, τα οποία όταν έρχονταν σε επαφή με την φωτιά, αλλοιωνόταν το σώμα τους και έτρεχαν πύον. Ο σεισμός αυτός ο οποίος όπως φαίνεται προκάλεσε τσουνάμι, ήταν της τάξεως των 7 R και σκόρπησε τον θάνατο σε χιλιάδες ανθρώπους.
Το 996 μ.Χ έγινε μεγάλος σεισμός στο Γαλαξίδι.
Το 1323 μ.Χ σημειώθηκε τρομερός σεισμός ο οποίος προκάλεσε την Άλωση της Πόλης και σύμφωνα με τον Γεώργιο Φραντζή ήταν Παμμέγιστος.
Το 1343 μ.Χ έγινε σεισμός στη Θράκη και παραλίγο να ισοπεδώσει όλες τις όλα τα χωριά του νόμου.
Το 1545 μ.Χ έγινε μεγάλος σεισμός στη Λαμία προκαλώντας τον θάνατο σε 4.000 ανθρώπους. Ο σεισμός ήταν της τάξης των 6.8 R. σύμφωνα με κείμενα που γράφτηκαν μετά τον σεισμό, αναφέρεται πως στις 23 Μαρτίου , τα ξημερώματα, καταστροφικός σεισμός κατέστρεψε την Λαμία. 3700 πτώματα ανασύρθηκαν από τα συντρίμμια, ενώ άλλα παρέμειναν σε αυτά. Η γη άνοιξε και ρεύμα ύδατος ξεχύθηκε προς την Λαμία. Τα τείχη της Ναυπάκτου χωρίστηκαν σε δυο μέρη. Ο σεισμός έγινε αισθητός μέχρι την Ζάκυνθο.
Το 1580 μ.Χ σημειώθηκε σεισμός 6.8 R προκαλώντας καταστροφές στο Γαλαξίδι, την Άμφισσα και την Ναύπακτο.
Το 1660 μ.Χ έγινε σεισμός στην ίδια περιοχή. Ο σεισμός υπολογίζεται στα 6.4 Ρίχτερ.
Το έτος 1740 μ.Χ σημειώθηκε στις Θερμοπύλες καταστρέφοντας τα γειτονικά χωρία. Όσα σπίτια ήταν φτιαγμένα με λάσπη κατέρρευσαν. Μόνο τα τούρκικα σπίτια δεν κατέρρευσαν καθώς ήταν φτιαγμένα με ασβεστοκονίαμα.
Το έτος 1754 μ.Χ σημειώθηκε σεισμός 7 ρίχτερ στην Ναύπακτο. Προκάλεσε τρομακτικές καταστροφές.
Το έτος 1758 μ.Χ έγινε σεισμός στη Λαμία, ενώ τρία νησάκια εξαφανίστηκαν στην Εύβοια. Ο σεισμός ήταν 6.8 R.
Το έτος 1853 μ.Χ έγινε σεισμός 6.4 ρίχτερ στην Θήβα. Μεγάλες καταστροφές προκάλεσε στην Αταλάντη και την Χαλκίδα.
Το έτος 1870 μ.Χ σημειώθηκε σεισμός στη Φωκίδα. Οι μετασεισμοί του άγγιξαν τις 70.000.
Το έτος 1894 μ.Χ, στη Λοκρίδα σημειώθηκαν δυο ισχυρότατοι τεκτονικοί σεισμοί πάνω στο ίδιο ρήγμα της Αταλάντης. Το ρήγμα δηλαδή έσπασε σε δυο κομμάτια. Αποτέλεσμα του σεισμού αυτού ήταν η φόρτωση του ρήγματος προκαλώντας σεισμό 6.9 Ρίχτερ. Η δεύτερη δόνηση προκάλεσε την εμφάνιση δευτερογενή φαινομένων, όπως καταστροφή σπηλαίων, δημιουργία νέων πηγών, κτλ. 3.783 σπίτια κατέρρευσαν. Μέχρι σήμερα το ρήγμα της Αταλάντης δεν έχει δώσει σημεία ζωής.
Όσον αφορά το ρήγμα της Αταλάντης έπειτα από μελέτη που πραγματοποιήσω η ομάδα Pantosti et al, κοντά στην Αταλάντη έχουν γίνει τρεις μεγάλοι σεισμοί. Ο πρώτος έγινε μεταξύ 50 π. Χ – 230 μ. Χ, ο δεύτερος τον μεσαίωνα και ο τρίτος το 1894. Αυτό σημαίνει πως η Αταλάντη δίνει καταστροφικούς σεισμούς κάθε 540-1120 έτη.
Άλλοι σεισμοί που έπληξαν το Ελληνικό χώρο
Το 1508 σημειώθηκε στην Ιεράπετρα της Κρήτης σεισμός 7. 2 Ρίχτερ. 300 άτομα έχασαν τη ζωή του ενώ καταστράφηκε η Ιεράπετρα και η Σητεία.
Το 1509 σημειώθηκε στη Θράκη σεισμός της τάξης των 7.7 της κλίμακας Ρίχτερ. Προκάλεσε τον θάνατο 10.000 ατόμων. Το επίκεντρο βρισκόταν στην Κωνσταντινούπολη.
Το 1767 στη Κεφαλονιά σημειώθηκε σεισμός της τάξης των 7.2 της κλίμακα Ρίχτερ. 250 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους.
Το 1783 σημειώθηκε σεισμός στην Λευκάδα περίπου 7 R.
To 1810 στο Ηράκλειο της Κρήτης σημειώθηκε σεισμός 7.8 Ρίχτερ. Αποτελεί έναν από τους πιο καταστροφικούς σεισμούς στον ελληνικό χώρο. 2.500 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους.
Το 1856 σημειώθηκε ξανά σεισμός στο Ηράκλειο της Κρήτης. Αυτή τη φορά ο σεισμός ήταν 8,2 βαθμοί της κλίμακας R. 550 άτομα έχασαν τη ζωή τους.
Το 1867 σημειώθηκε στη Λέσβο σεισμός 6,8 βαθμών.
Το 1870 έγινε μεγάλος σεισμός στην Αράχοβα. Ο σεισμός υπολογίζεται στα 6,8 βαθμών.
Επτά βαθμούς της κλίμακας ρίχτερ σημειώθηκαν στην Φθιώτιδα και στην Χαλκιδική. Ο πρώτος το 1894 και ο δεύτερος το 1932.
Το 1953 σημειώθηκε στην Κεφαλονιά σεισμός της τάξης των 7,2 βαθμών. Έχασαν τη ζωή τους 455 άνθρωποι.
Το 1954 7 .2 R έπληξαν την Καρδίτσα. Χιλιάδες κτίρια καταστράφηκαν ενώ έχασαν τη ζωή τους 25 άτομα.
Στην Αμοργό το 1956 στην Αμοργό σημειώθηκε σεισμός 7.5 R. Εκδηλώθηκε τσουνάμι με ύψος τα 25 μέτρα.
Το 1978 σημειώθηκε στη Θεσσαλονίκη σεισμός της τάξης των 6.5 Ρίχτερ. 45 άτομα έχασαν τη ζωή τους.
Το 1981 σημειώθηκε 6.7 R στις Αλκυονίδες. Ο σεισμός αυτός έπληξε την Αθήνα.
Το 1986 6 βαθμών της κλίμακας ρίχτερ σημειώθηκε στην Καλαμάτα, προκαλώντας τον θάνατο 20 ατόμων.
Το 1995 έγινε σεισμός στο Αίγιο της τάξεως των 6.1 βαθμών.
Το 1999 σημειώθηκε στην Πάρνηθα σεισμός 5.9 Ρίχτερ. 143 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Θεωρείται ως ο πιο πρόσφατος φονικός σεισμός στην Ελλάδα.
Το 2006 σημειώθηκε σεισμός 6.9 σε υποθαλάσσια περιοχή. Ο σεισμός αυτός ακούστηκε σε τρεις ηπείρους.
Το 2008 σεισμός 6.5 Ρίχτερ σημειώθηκε στην Ανδραβίδα Ηλείας. 2 άτομα έχασαν τη ζωή τους.
Οι πιο μεγάλοι σεισμοί στην Ελλάδα
• 1810 στην Κρήτη 7.8 ρίχτερ
• 1829 στη Δράμα. 7.3 ρίχτερ
• 1856 Ρόδος. 8.2 ρίχτερ
• 1867 Κεφαλλονιά. 7.2 ρίχτερ
• 1886 φιλιατρά 7.5ριχτερ.
• 1894 Αταλάντη. 7.0 ρίχτερ
• 1903 Κύθηρα. 7,2[8] με 8[7]
• 1926 Ρόδος. 7.7 ή 8 ρίχτερ
• 1932 Ιερισσός 7 ρίχτερ
• 1935 Κρήτη 7 ρίχτερ
• 1953 Κεφαλλονιά 7.2 ρίχτερ
• 1952 Σοφάδες 7 ρίχτερ
• 1956 Αμοργός 7.5 ρίχτερ
• 1957 Ρόδος 7.2 ρίχτερ
• 1968 Άγιος Ευστράτιος 7.1 ρίχτερ
πηγή ελευθερο βημα